بمب هیدروژنی :
در بمب مهيب هيدروژني، بر خلاف بمب اتمي كه از تكنيك شكافت براي انفجار استفاده ميكند، از روش جوش هستهاي براي انفجار استفاده ميشود.
از آنجايي كه اين بمب براساس همجوشي هستههاي دوتريوم (H21) و تريتيوم (H31) ايزوتوپهاي هيدروژن عمل ميكند، به بمب هيدروژني معروف شده است.
براي اينكه واكنش گداخت صورت گيرد، انرژي جنبشي هستههاي شركتكننده بايد به اندازهاي باشد كه آنها بتوانند بر دافعه الكترواستاتيكي بين پروتونهاي درون دوتريوم و تريتيوم غلبه كنند.
همين باعث ميشود كه نيروهاي جاذبه قويتر، ولي كوتاه برد هستهاي نقش برتر را بر عهده بگيرند.
انرژي جنبشي مورد نياز، متناظر با دماي 108 درجه كلوين است كه به سهولت در انفجار بمب اتمي (شكافتي) قابل حصول است.
دماي زياد اگرچه لازم است،اما كافي نيست. زيرا در صورتي كه فشار فوقالعاده زيادي بر مخلوط دوتريوم- تريتيوم اعمال نشود، نتيجه حاصل را كه بمب شكافتي تقويت شده مينامند، حاصل نخواهد شد.
مشكل ايجاد همزمان دماي زياد و فشار زياد؛ مانع عمدهاي بر سر راه اختراع بمب هيدروژني بود. در سال 1951 پس از چند اقدام ناموفق، استينسلاو آلام رياضيدان و ادواردتلر فيزيكدان با همكاري يكديگر توانستند اين معما را حل كنند.
در حالي كه برخي از جزئيات اين مسأله هنوز شديداً سري باقي مانده، خصوصيات كلي بمب هيدروژني كاملاً شناخته شده است.
بمب هيدروژني در واقع يك بمب اتمي است كه در مركز آن ايزوتوپهاي سنگين هيدروژن دوتريوم و تريتيوم و يا فلز بسيار سنگين ليتيوم قرار دارد. بمب اتمي به عنوان چاشني شروعكننده واكنش است.
با انفجار بمب اتمي دمايي معادل دهها ميليون درجه كلوين در مركز توده سوخت ايجاد ميشود، همين دماي بالا سبب تحريك اتمهاي سبك شده و آنها را با هم جوش ميدهد.
در اثر جوش هستهاي اتمهاي سبك با يكديگر، انرژي بسيار زيادي توليد ميشود. به همين دليل است كه در موقع انفجار يك بمب هيدروژني (گداختي) دو قارچ مشاهده ميشود، قارچ اول مربوط به شكست اتمهاي اورانيوم يا پلوتونيوم است و قارچ دوم مربوط به پديده جوش اتمهاي سبك با يكديگر است كه به مراتب از قارچ اول بزرگتر و مخربتر است.
واكنشي كه در خورشيد اتفاق ميافتد، نتيجه همجوشي ايزوتوپهاي سنگين هيدروژن با يكديگر است. لازم به يادآوري است كه دماي دروني خورشيد چند ميليون درجه است.
در حالي كه دماي سطح آن 6000 درجه است. اگر روزي ذخيره هيدروژن خورشيد تمام شود زمان مرگ خورشيد فرا ميرسد، البته زمان مرگ خورشيد را 5 تا 6 ميليارد سال ديگر پيشبيني ميكنند.
نخستين آزمايش بمب هيدروژني يا به عبارتي ديگر گرما- هستهاي با اسم رمز مايك در نوامبر سال 1952 در جزيره كوچكي به نام الوگالب در مجاورت اني وتاك در جزاير مارشال انجام شد.
وزن تجهيزات به كار رفته در اين انفجار شامل دستگاههاي تبريد به بيش از 65 تن ميرسيد. از آنجايي كه در اين سيستم مستقيماً از ايزوتوپهاي دوتريوم و تريتيوم مايع استفاده ميشد، به آن لقب بمب خيس داده بودند.
شدت انفجار معادل 4/10 مگاتن، تي.ان.تي بود نتايج انفجار بسيار هراسناك بود. قطر گوي آتشين حاصل از اين انفجار به 5كيلومتر رسيد، به طوري كه جزيره الوگالب تقريباً تبخير شد و حفرهاي به عمق 800 متر و شعاع دهانه 3 كيلومتر بر جاي ماند.
ادامه امطلب...»